- Ulusal Süt Konseyi bu yapıyla devam edemez, inandırıcılığını kaybetmiştir…
-TZOB Genel Başkanı Bayraktar: “Merkez Bankası Başkanı Çetinkaya ile görüştüm. ‘Ben USK üyesi değilim, süte müdahalemiz olmamıştır’ dedi. Önemli olanın sürdürülebilir üretim olduğunu belirtti”
-“1 lira 70 kuruşluk fiyata Merkez Bankası’nın
müdahale ettiğini ifade ederek 1 lira 60 kuruşa çekmeye çalışan USK,
inandırıcılığını kaybetmiştir. Bunun sektöre vereceği zararı herkesin iyi
hesaplaması lazım”
-“Ulusal Süt Konseyi’nde belirlenen, üzerinde anlaşılan fiyat açıklanmalı ve herkes o fiyata uymalıdır”
-“Konsey’in aynı konuda ardı ardına üç defa açıklama yapması bile sürecin iyi yönetilmediğini göstermektedir”
- “TZOB olarak Konseyden neden çıktığımız bu
süreçte daha iyi anlaşılmıştır”
Ankara – 06.08.2018
– Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ulusal
Süt Konseyi’nin 27 Temmuz 2018 tarihindeki toplantı sonrası ardı ardına yaptığı
açıklamaların çiğ süt fiyatı konusunda üreticinin kafasını karıştırdığını
bildirerek, “Ulusal Süt Konseyi (USK), Konsey’de varılan anlaşmaya uygun
hareket etmeli ve üzerinde anlaşılan fiyatı açıklamalı, herkes o fiyata
uymalıdır” dedi.
Bayraktar, yaptığı
açıklamada, Türkiye’de hayvancılığın, ağırlıklı olarak sınırlı gelir elde eden
küçük işletmelerde yapıldığını, bu işletmelerin yaşamasının sektör açısından
çok önemli olduğunu belirtti.
-“Çiğ süt fiyatı sürdürülebilir üretimi
desteklemelidir”-
Bu çerçeveden
bakıldığında, çiğ süt fiyatlarının sürdürülebilir üretimi desteklemesi
gerektiğine dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“Ülkemizde, Ulusal
Süt Konseyi, çiğ süt tavsiye fiyatını belirlemektedir.
Ulusal Süt Konseyi
27 Temmuz 2018 tarihinde yaptığı toplantı sonrası, ‘Soğutulmuş çiğ süt üretici
tavsiye fiyatı yüzde 3,6 yağlı ve yüzde 3,2 proteinli çiğ süt için 1,70
TL/Litre olarak belirlenmiştir’ şeklinde açıklama yapmış, daha sonra yaptığı
ikinci açıklamada, ‘15.08.2018 – 31.12.2018 dönemine ait yüzde 3.6 yağ ve yüzde
3.2 proteinli soğutulmuş çiğ sütün bir önceki dönemde 1.53 TL/Litre olan
tavsiye fiyatı, Merkez Bankası’nın uyarısıyla 15 Ağustos 2018’den geçerli
olacak şekilde 1.70 TL/Litreye yükseltilmiştir’ şeklinde değiştirmiştir.
Bunun üzerine konu
tarafımızca takibe alınmış, Ulusal Süt Konseyi Başkanı Sabit Karaca ile görüşülmüş
‘kendilerine uyarı yapan Merkez Bankası yetkilisinin kim olduğu, neden
fiyatların değiştirilerek sitelerinde ilan edildiği sorulmuş’, Sabit Karaca, yanıt
olarak ‘bu kafa karışıklığının bir kaç güne giderileceği, gerekli açıklamanın
yapılacağını’ ifade etmiştir. Aynı akşam yani 1 Ağustos 2018 tarihinde Konsey
tarafından üçüncü açıklamada bulunulmuş, ‘Ulusal Süt Konseyi 27 Temmuz 2018
tarihinde sektör paydaşları ile bir araya gelerek çiğ süt tavsiye fiyatı
toplantısı yapılmıştır. Buna göre; soğutulmuş çiğ süt tavsiye fiyatı yüzde 3,6
yağlı ve yüzde 3,2 proteinli çiğ süt için 1,70 TL/Litre olarak belirlenmiştir’
ifadeleri kullanılmıştır.
Konsey, yaptığı
ilk açıklamada, ‘üretici tavsiye fiyatı’ ibarelerini kullanması, kamuoyunda
tavsiye fiyatın ‘net’, ‘üreticinin eline geçecek fiyat’ olarak anlaşılmasına
neden olmuştur. Toplantıda yapılan görüşmelerde de bu durum teyit edilmiştir.
Üretici, gayet doğal olarak net litre başına 1 lira 70 kuruş alacağı kanısına
varmıştır. Daha sonra bunun brüt fiyat olduğunu ima eden açıklamalar kafa
karışıklığına neden olmuştur. ‘Merkez Bankası’nın uyarısıyla’ ibaresi de Merkez
Bankası’nın olaya dahil olduğu 1,70 TL/Litre olan net fiyatı, brüte çevirdiği
kanısı doğmasına yol açmıştır.”
-“Merkez Bankası’nın fiyata müdahalesi söz konusu
olmamıştır”-
Bütün bu
gelişmeler üzerine Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya ile görüştüğünü,
Merkez Bankası olarak Ulusal Süt Konseyi kararına bir müdahalelerinin söz
konusu olmadığını öğrendiğini bildiren Bayraktar, şöyle devam etti:
“Merkez Bankası
Başkanı Çetinkaya ile görüştüm. ‘Ben USK üyesi değilim, süte müdahalemiz
olmamıştır’ dedi. Önemli olanın sürdürülebilir üretim olduğunu belirtti. Bu
ifadeyle USK, inandırıcılığını kaybetmiştir.
Ulusal Süt Konsey’in
aynı konuda ardı ardına üç defa açıklama yapması bile sürecin iyi
yönetilmediğini göstermektedir. Konsey üretici başta olmak üzere her kesimin
hak ve menfaatlerini korumak, süt sektörünün geleceğini planlamak, sorunlarını
beraberce aşmak için kurulmuştur. Bu yapısını korumalı ve buna uygun hareket
etmelidir. Üreticinin alın teri korunmalıdır.
Bu süreçte
Konseydeki üretici birliklerinin sözünün geçmediği, üreticilerin söz hakkının
olmadığı anlaşılmıştır. Üretici birliklerinin aleyhine süt fiyatı düşürülmeye
çalışılmıştır. Üretici maliyetinin arttığı dikkate alınmamıştır.
Bakanlık ve
üretici birliklerinin üretici maliyetinin arttığı görüşünün aksine, Merkez
Bankası bahane edilerek süt fiyatları düşürülmeye çalışılmıştır. Süt Konseyi
güven kaybetmiştir. TZOB olarak işte bu nedenle Ulusal Süt Konseyi’nden
çekildik. Konseyden neden çıktığımız bu süreçte daha iyi anlaşılmıştır. Ulusal
Süt Konseyi bu yapıyla hayatına devam edemez, Konsey’in yapısı değiştirilmeli
daha etkili bir hale getirilmelidir. Söz hakkı olmayan üretici birliklerinin de
Ulusal Süt Konseyi’nde kalma nedenini anlayabilmiş değiliz.
1 lira 70 kuruşluk
fiyata Merkez Bankası’nın müdahale ettiğini ifade ederek 1 lira 60 kuruşa
çekmeye çalışan USK, inandırıcılığını kaybetmiştir. 1 lira 70 kuruşluk fiyat da
üreticiyi kurtarmazken, bu fiyatı brüt 1 lira 70 kuruş açıklayıp, üretici
fiyatını 1 lira 60 kuruşa çekmenin sektöre vereceği zararı herkesin iyi hesap
etmesi lazım. Ulusal Süt Konseyi’nde belirlenen, üzerinde anlaşılan fiyat
açıklanmalı ve herkes o fiyata uymalıdır.
TZOB olarak
toplantı öncesinde uzmanların dile getirdiği 1,5 süt/yem paritesine göre olması
gereken fiyatı açıklamış ve üreticinin eline 2 lira 6 kuruş geçmesi gerektiğini
bildirmiştik. Bu açıklamamızın arkasındayız. Şu andaki fiyatlara göre 1,5
süt/yem paritesiyle olması gereken üretici çiğ süt fiyatı 2 lira 7 kuruştur. Son
dönemde döviz kurundaki değişimler hammaddede dışa bağımlı olan yem sektöründe
maliyetleri artırmıştır. Ziraat Odalarımızın kayıtlarına göre, 2017/2018 Temmuz
döneminde, yüzde 18 proteinli süt yeminin fiyatı yüzde 27,3, yılın yedi aylık
bölümünde ise yüzde 21,7 oranında artmıştır. Süt hayvancılığı açısından
elektrik de önemli bir maliyet kalemidir. En son 1 Ağustos 2018 tarihinden
geçerli olmak üzere hayvancılık işletmelerinde elektrik fiyatlarına yüzde 13,9
zam yapılmıştır.”
-“Maliyet artışlarına tedbir alınmalı”-