-Tarıma 17 milyar liralık yatırım yapılacak
-TZOB Genel Başkanı Bayraktar: “2014 yılında 7 milyar 845 milyon lirası kamu, 9 milyar
129 milyon lirası özel sektör olmak üzere tarıma 16 milyar 975 milyon liralık yatırım yapılacak”
-“Gelecek yıl, kamu sabit sermaye yatırımlarının yüzde 10,4’ü, özel sektör yatırımlarının yüzde 3,4’ü, toplam yatırımların yüzde 4,9’u tarıma ayrılacak”
-“Yatırımlarda aslan payını yüzde 32,4 ile imalat, yüzde 21,1 ile ulaştırma, yüzde 11,3 ile konut alacak. Turizm yatırımları yüzde 5,7 ile dördüncü, eğitim yatırımları yüzde 5,4 ile beşinci, tarım yatırımları yüzde 4,9 ile altıncı sırada bulunacak”
-“Özel sektör yatırımlarında tarımın payının yüzde 3,4’te kalması fevkalade yetersizdir”
-“Rusya, Kafkasya, Orta Asya, Ortadoğu, Kuzey Afrika, Balkanlar gibi çok büyük bir coğrafyanın tam ortasında yer alıyoruz ve bu bölgede bir gıda açığı var”
-“Bu açığı kapatabilecek ender ülkelerden biri de Türkiye’dir. Bütün bunlar ancak yatırımla olur”
-“Tarıma yatırım artıkça, verimlilik, üretim, kalite artacak. Bu da tarımsal hasılanın ve ihracatın artmasına neden olacak”
-“Uluslararası piyasada vahşi bir rekabet yaşanıyor. Tarımsal alanlarının sınırına gelmiş Türkiye’nin kaliteyi, verimliliği artırmaktan başka bir çaresi yok”
Ankara – 18.11.2013 – Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2012 yılında 14,8 milyar lira olan tarıma yatırımın gelecek yıl 17 milyar liraya dayanacağını bildirerek, “2014 yılında 7 milyar 845 milyon lirası kamu, 9 milyar 129 milyon lirası özel sektör olmak üzere tarıma 16 milyar 975 milyon liralık yatırım yapılacak” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, 2012 yılında 6 milyar 429 milyon liralık kamunun tarıma yönelik sabit sermaye yatırımın, 2013 yılında yüzde 10,6 artışla 7 milyar 113 milyon liraya çıkmasının beklendiğini, bu rakamın 2014 Programı’nda, 2014 yılında yüzde 10,3 artışla 7 milyar 845 milyon lira olmasının öngörüldüğünü belirtti.
Özel sektörün tarıma yönelik sabit sermaye yatırımlarının 2012 yılında 8 milyar 360 milyon lira olduğunu vurgulayan Bayraktar, bu rakamın 2013 yılında yüzde 1 artışla 8 milyar 444 milyon liraya çıkacağının tahmin edildiğini bildirdi. Bayraktar, 2014 Programı’na göre 2014 yılında özel sektörün tarıma yönelik sabit sermaye yatırımlarının yüzde 8,1 artışla 9 milyar 129 milyon lira olacağı tahmininde bulunulduğunu kaydetti.
-2014 yılında tarıma yönelik sabit sermaye yatırımları yüzde 9,1 artacak-
Şemsi Bayraktar, 2012 yılında tarıma yönelik sabit sermaye yatırım toplamının 14 milyar 789 milyon lira olduğunu, bu rakamın 2013 yılında yüzde 5,2 artarak 15 milyar 557 milyon liraya, 2014 yılında ise yüzde 9,1 artarak 16 milyar 975 milyon liraya ulaşacağının tahmin edildiğine dikkati çekti.
Bayraktar, şunları kaydetti:
“Gelecek yıl, kamu sabit sermaye yatırımlarının yüzde 10,4’ü, özel sektör yatırımlarının yüzde 3,4’ü, toplam yatırımların yüzde 4,9’u tarıma ayrılacak. Yatırımlarda aslan payını yüzde 32,4 ile imalat, yüzde 21,1 ile ulaştırma, yüzde 11,3 ile konut alacak. Turizm yatırımları yüzde 5,7 ile dördüncü, eğitim yatırımları yüzde 5,4 ile beşinci, tarım yatırımları yüzde 4,9 ile altıncı sırada bulunacak. Enerji yatırımları yüzde 4,7, sağlık yatırımları yüzde 3,2, madencilik yatırımları yüzde 2,1 ile tarımı izleyecek. Diğer hizmetlere de yüzde 9,1 oranında pay ayrılacak.”
-Potansiyelin hareket geçirilmesi için yatırımların artması gerekiyor-
Tarıma yönelik özel sektör yatırımlarının artması gerektiğini, özel sektör yatırımlarında tarımın payının yüzde 3,4’de kalmasının fevkalade yetersiz olduğunu belirten Bayraktar, şöyle devam etti:
“Türkiye, tarımda olağanüstü potansiyelleri barındıran bir ülke, ama bu potansiyelin harekete geçirilmesi için yatırımların artması gerekiyor. Ülkemizde 8,5 milyon hektar teknik ve ekonomik olarak sulanabilir alan var. Ancak bu alanın hala 2,89 milyon hektar alanını, altyapı yatırımları tamamlanmadığı için sulayamıyoruz. Bu Belçika büyüklüğünde bir alan demektir.
Ayrıca, sulanabilir alanlarda da modern tekniklere dönülmesi gerekiyor. Bu da büyük yatırım demektir. Erozyon çalışmaları yapılması, kırsal kalkınma yatırımları yapılması da önemli miktarda kaynağa ihtiyaç gösteriyor. Bundan dolayı tarıma yönelik sabit sermaye yatırımlarının artarak devamı, ülkemizin gıda güvencesi ve güvenliği için önemli.
Tarımda 2023 hedeflerimiz var. 150 milyar dolarlık tarımsal hasıla, 40 milyar dolarlık tarım ve gıda ihracatı hedeflerimiz bulunuyor. O tarihte 85 milyona ulaşacak ülke nüfusunun, 50 milyona ulaşacak turistin doyurulması gerekiyor. Rusya, Kafkasya, Orta Asya, Ortadoğu, Kuzey Afrika, Balkanlar gibi çok büyük bir coğrafyanın tam ortasında yer alıyoruz ve bu bölgede bir gıda açığı var. Bu açığı kapatabilecek ender ülkelerden biri de Türkiye’dir. Bütün bunlar ancak yatırımla olur. Tarıma yönelik yatırımları hızla artırmalıyız.”
-Tarıma yönelik kamu yatırımlarının dağılımı-
Merkezi yönetim yatırım işçiliği hariç, 2014 yılında tarıma 7 milyar 77 milyon liralık sabit sermaye yatırımı yapılacağını, bu tutarın kamu sabit sermaye yatırımlarındaki payının yüzde 10 olduğunu belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Bu yatırımın 5 milyar 695 milyon lirasını merkezi yönetim, 381 milyon lirasını işletmeci kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT), 223 milyon lirasını döner sermaye ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 2 milyon lirasını ise özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar yapacak. İller Bankası’nın 2014 yılında tarıma yönelik sabit yatırımı olmayacak. Mahalli idareler hariç kamu sabit sermaye yatırımlarında tarıma yapılanların payı yüzde 13,3’ü buluyor.
Mahalli idareler de 776 milyon liralık tarım sabit sermaye yatırımı yapacak. Tarıma yatırımın mahalli idarelerin toplam yatırımları içindeki payının yüzde 3,34’te kalması nedeniyle toplam kamu yatırımlarında tarımın payı yüzde 10’a düşüyor.”
-Örgütlenme ve pazarlama en önemli konulardan biri-
Bayraktar, tarıma yatırım artıkça, verimliliğin, üretimin, kalitenin artacağını, bunun da tarımsal hasılanın ve ihracatın artmasına neden olacağını bildirdi. Şemsi Bayraktar, uluslararası piyasada vahşi bir rekabetin yaşandığını, tarımsal alanlarının sınırına gelmiş Türkiye’nin kaliteyi, verimliliği artırmaktan başka bir çaresinin olmadığını belirterek, “Örgütlenme ve pazarlamanın da en önemli konulardan biri olduğunu unutmamak gerekir. Pazarlayamadıktan sonra üretmenin bir anlamı da yok” dedi.
Sektörlere yapılacak sabit sermaye yatırımları ve payları şöyle:
Sabit Sermaye Yatırımlarının Sektörel Dağılımı: (Cari fiyatlarla milyon lira)
|
2012 |
2013 (2) |
2014 (3) |
||||||
|
Kamu |
Özel |
Toplam |
Kamu |
Özel |
Toplam |
Kamu |
Özel |
Toplam |
Tarım |
6 429 |
8 360 |
14 789 |
7 113 |
8 444 |
15 557 |
7 845 |
9 129 |
16 975 |
Madencilik |
1 295 |
3 939 |
5 234 |
1 752 |
4 484 |
6 236 |
2 007 |
5 191 |
7 198 |
İmalat |
483 |
96 908 |
97 391 |
597 |
98 645 |
99 243 |
855 |
110 838 |
111 693 |
Enerji |
3 584 |
10 026 |
13 610 |
3 873 |
11 601 |
15 474 |
3 692 |
12 543 |
16 234 |
Ulaştırma |
22 930 |
41 844 |
64 773 |
28 295 |
43 478 |
71 773 |
22 978 |
49 773 |
72 751 |
Turizm |
415 |
15 894 |
16 309 |
491 |
17 605 |
18 097 |
668 |
18 792 |
19 460 |
Konut |
794 |
33 967 |
34 762 |
900 |
34 226 |
35 126 |
909 |
38 094 |
39 002 |
Eğitim |
8 511 |
4 754 |
13 265 |
10 663 |
5 328 |
15 991 |
12 232 |
6 212 |
18 444 |
Sağlık |
3 165 |
5 560 |
8 725 |
3 769 |
5 964 |
9 733 |
4 086 |
7 018 |
11 103 |
Diğer Hizmetler |
12 504 |
9 781 |
22 285 |
17 130 |
10 180 |
27 311 |
20 374 |
11 115 |
31 489 |
TOPLAM |
60 108 |
231 033 |
291 141 |
74 585 |
239 956 |
314 541 |
75 645 |
268 705 |
344 350 |
Sabit Sermaye Yatırımlarının Sektörel Dağılımı: (Cari fiyatlarla, yüzde dağılım)
|
2012 |
2013 (2) |
2014 (3) |
||||||
|
Kamu |
Özel |
Toplam |
Kamu |
Özel |
Toplam |
Kamu |
Özel |
Toplam |
Tarım |
10,7 |
3,6 |
5,1 |
9,5 |
3,5 |
4,9 |
10,4 |
3,4 |
4,9 |
Madencilik |
2,2 |
1,7 |
1,8 |
2,3 |
1,9 |
2,0 |
2,7 |
1,9 |
2,1 |
İmalat |
0,8 |
41,9 |
33,5 |
0,8 |
41,1 |
31,6 |
1,1 |
41,2 |
32,4 |
Enerji |
6,0 |
4,3 |
4,7 |
5,2 |
4,8 |
4,9 |
4,9 |
4,7 |
4,7 |
Ulaştırma |
38,1 |
18,1 |
22,2 |
37,9 |
18,1 |
22,8 |
30,4 |
18,5 |
21,1 |
Turizm |
0,7 |
6,9 |
5,6 |
0,7 |
7,3 |
5,8 |
0,9 |
7,0 |
5,7 |
Konut |
1,3 |
14,7 |
11,9 |
1,2 |
14,3 |
11,2 |
1,2 |
14,2 |
11,3 |
Eğitim |
14,2 |
2,1 |
4,6 |
14,3 |
2,2 |
5,1 |
16,2 |
2,3 |
5,4 |
Sağlık |
5,3 |
2,4 |
3,0 |
5,1 |
2,5 |
3,1 |
5,4 |
2,6 |
3,2 |
Diğer Hizmetler |
20,8 |
4,2 |
7,7 |
23,0 |
4,2 |
8,7 |
26,9 |
4,1 |
9,1 |
TOPLAM |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
Kaynak: Kalkınma Bakanlığı
(1) Merkezi yönetim bütçesinde yatırım işçiliği dâhildir.
(2) Gerçekleşme tahmini
(3) Program