-Çayda fiyat bekleniyor…

-TZOB Genel Başkanı Bayraktar:

-“Üreticilerimizin refah payını da dikkate alan bir fiyat belirlenmelidir”

-“Çaykur’un, kotaları artırmalıdır. Aksi takdirde özel sektör, açıklanan

fiyatın altında alım yapmakta, teslim edilen yaş çay karşılığında,

üreticiye yüzde 25-50 oranında kuru çay vermekte, pazarlama işini de

üreticimize yüklemektedir”

-“Kaçak çaylar halk sağlığını tehdit ettiği gibi Türk çay pazarının

daralmasına yol açarak üreticinin emeğinin ziyan olmasına neden

olmaktadır”

-“Ülkemizin ihracat imkanlarının artırılması bakımından, maliyeti

düşürücü tedbirler alınarak, ülkemiz çayının sahip olduğu üstünlükler

tanıtılmalı ve dış pazar araştırması yapılarak, pazarın taleplerine

uygun, istenen kalitede ve ambalajda çay ihracatı yapılmalıdır”

Ankara – 15.05.2016 – Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, çay alımlarının 3 Mayıs’ta başladığını, 5 yıldır artırılmayan yaş çay prim miktarının kilogramda 12 kuruştan 13 kuruşa çıktığını bildirerek, “henüz yaş çay fiyatı açıklanmamıştır. Üreticilerimizin refah payını da dikkate alan bir fiyat belirlenmelidir” dedi.

Bayraktar, yaptığı açıklamada, Doğu Karadeniz Bölgesinde oldukça önemli bir yere sahip olan çay tarımı ve sanayinin, istihdam sağlayarak bölgesel göçü önlediğini, yüzbinlerce kişinin geçim kaynağı olduğunu belirtti. Çay tarımının ülkemizi çayda dışa bağımlılıktan kurtararak ülke ekonomisine büyük katkılar sağladığını vurgulayan Bayraktar, bölgede 210 bin üretici tarafından 762 bin dekar alanda 1 milyon 328 bin ton yaş çay yaprağı üretildiğine dikkati çekti.

Bölgenin iklimi ve coğrafi yapısı nedeniyle üreticilerin oldukça zor şartlar altında çay hasadını yaptığını bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:

“Üreticilerimizin bin bir zorlukla hasat ettiği yaş çayın en kısa sürede bekletilmeden işlenmesi gerekmektedir. Hasat olgunluğuna gelen çayın alımlarının, ürün kalite kaybına uğramadan ve üreticilerimiz mağdur edilmeden yapılması büyük önem arz etmektedir. 2011-2015 yıllarında 5 yıldır artırılmayan yaş çay prim miktarı kilogramda 12 kuruştan 13 kuruşa çıkarıldı. Henüz yaş çay fiyatı ise açıklanmadı. Üreticilerimizin refah payını da dikkate alan bir fiyat belirlenmelidir.

Çaykur birinci sürgünde üreticilerimiz için dekar başına kotayı 400 kilogram olarak belirlemiştir. Üreticilerimiz kota üzerindeki üretimlerini özel sektöre satmaktadır. Çaykur’un, kotaları artırmalıdır. Aksi takdirde özel sektör, açıklanan fiyatın altında alım yapmakta, teslim edilen yaş çay karşılığında, üreticiye yüzde 25-50 oranında kuru çay vermekte, pazarlama işini de üreticimize yüklemektedir. Üstelik özel sektör, üreticiye verdiği kuru çayı piyasa fiyatından üreticimize vermekte ve üreticiden kar etmektedir. Özel sektörün, üreticiden teslim aldığı çayı da açıklanan fiyatın altında alması da işin çabasıdır. Üretici özel sektör ilişkisinde kaybeden hep üretici, kazanan özel sektördür.”

-“Kaçak çaylar büyük tehdit”-

Ülkemize yurt dışından gelen çayların zati eşya muafiyeti, yolcu beraberi hediyelik eşya muafiyeti, ithalat ve kaçak yollarla geldiğine dikkati çeken Bayraktar, şu bilgileri verdi:

“İthal ürünlerin girişinin zorlaştırmak amacıyla çayda vergi oranı yüksek tutulmaktadır. Nitekim 2016 yılı gümrük vergi oranı yüzde 145’dir. Çayımız yüksek gümrük vergileriyle korunmaya çalışılmaktadır.

İthalat dışında özellikle kaçak yollarla ülkemize giren çaylar, büyük tehdit oluşturmaktadır. Kaçak çaylar tüketicinin damak tadını etkileyerek, kendi çayımıza yabancılaşma tehlikesini berberinde getirmektedir. Kaçak çaylar halk sağlığını tehdit ettiği gibi Türk çay pazarının daralmasına yol açarak üreticinin emeği ziyan olmasına neden olmaktadır. Bu durum, kendi üreticimiz yerine başka ülkelerin üreticileri desteklenmesine yol açmaktadır. Gayri resmi yollarla ülkemize çay girişi kesinlikle engellenmelidir. Kaçak olarak ele geçirilen çaylar analiz edilerek, imha edilmelidir.

Çay ihracatımız ülkemizin var olan potansiyeline rağmen artırılamamıştır. Ülkemizin ihracat imkanlarının artırılması bakımından, maliyeti düşürücü tedbirler alınarak, ülkemiz çayının sahip olduğu üstünlükler tanıtılmalı ve dış pazar araştırması yapılarak, pazarın taleplerine uygun, istenen kalitede ve ambalajda çay ihracatı yapılmalıdır.”

-“Çaylıkların yenilenmesine başlanması sevindirici”-

Çay alanlarının yaşlanmasının verimlerinin düşmesine neden olduğunu bildiren Bayraktar, “çaylıkların yenilenmesine yönelik çalışmaların başlamış olması sevindiricidir. Çalışmalar hızlandırılarak, yaşlanmış çay ocakları bir program dahilinde üstün verim ve kaliteye sahip çeşitlerle vakit geçirilmeden yenilenmelidir. Bu aşamada çay üreticilerimiz devlet tarafından desteklenerek, teşvik edilmelidir” dedi.

Ülkemizde çayın, tarım ve sanayinde kimyasal ilaç ve katkı maddesi kullanılmadan üretilmesinin önemli bir avantaj olduğuna dikkat çeken Bayraktar, şunları kaydetti:

“Bu da organik çay tarımına geçişte büyük kolaylık sağlayacaktır. Avrupa Birliği ülkelerinde organik ürünlere olan talebin yüksekliği ve bu ülkelerde çay tarımı yapılmadığı dikkate alındığında, organik çay üretimi önemli bir potansiyel olarak görülmektedir. Bu avantajın değerlendirilebilmesi için organik çay üretimine gereken önem verilmelidir. Diğer ülkelerde çay üretiminde pestisitler kullanılmaktadır. Türk çayının üretiminde ise kimyasal mücadele yapılmaması zirai ilaç kullanılmaması organik çay üretimi için büyük bir avantajdır. Yaklaşık 210 bin çay üreticisi bu konuda eğitilmeli, teşvik edilmelidir.”

-“Çay Kanunu çiftçiyi mağdur etmemeli”-

Çay Kanunu çalışmalarında tüm tarafların görüşlerinin alınması, fikir birliği sağlanması, çiftçiyi mağdur etmemesi gerektiğini belirten Bayraktar, “oluşturulacak bir yapılanmada üreticilerimize mutlaka yer verilmelidir. Bilindiği üzere ülkemiz koşullarında ancak 3-4 ay süreyle hasat yapılabilmekte, bölgenin coğrafi konumu nedeniyle başka bir ürünün yetişmesi mümkün olmamaktadır. Üreticilerimizin çayın dışında yetiştirilecek ürün konusunda çok fazla seçme şansı bulunmamaktadır. Bölgede çayın alternatifi yine çaydır. Çay üreticisinin güvencesi de Çaykur’dur. Bu nedenle Çaykur’un yeri korunmalı, Çaykur özelleştirilmemelidir. Çay piyasası düzenlenmek istenirken üretici sahipsiz bırakılmamalı, mağdur edilmemelidir” dedi.

Bayraktar, çayda yeni sezonun üreticilere bolluk ve bereket getirmesini diledi.